«Ένα από τα θέματα που δουλεύω πολύ συχνά στο κομμάτι Mental Training είναι η συμπεριφορά των προπονητών και των γονέων μετά τον αγώνα προς τον αθλητή, ιδίως σε περιπτώσεις ήττας. Στο συγκεκριμένο άρθρο θα εστιαστούμε περισσότερο στη συμπεριφορά των γονέων χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτές οι συμπεριφορές δεν απαντώνται και στους προπονητές.
Ας δούμε την εικόνα μέσα από τα μάτια του παιδιού-αθλητή.
Μετά τον αγώνα ..
«Ο μπαμπάς λέει: ‘δεν πειράζει, θα μπορούσες και καλύτερα, πάμε γερά για τον επόμενο αγώνα’. Αλλά δεν με κοιτά στα μάτια, στο αυτοκίνητο δεν μιλά, αλλάζει γρήγορα σταθμούς στο ράδιο και μετά στο σπίτι χάνεται πίσω από την εφημερίδα ή τον υπολογιστή. Καλά που μιλά και η μαμά και ας λέει άσχετα πράγματα».
«Ο μπαμπάς και η μαμά χαμογελάνε και χειροκροτάνε συνέχεια όταν βγαίνουμε από το γήπεδο. Με αγκαλιάζει ο μπαμπάς σφιχτά και μου λέει ‘μπράβο παιχταρά μου, είμαι πολύ περήφανος για σενα’! Μετά με ρωτά τι θέλω να κάνουμε το απόγευμα – – με αφήνει να καθίσω περισσότερο έξω με τους φίλους ή βγαίνουμε για φαγητό ή μου δίνει χρήματα να αγοράσω ό,τι θέλω».
Έχεις σκεφτεί ποια έμμεσα μηνύματα στέλνουμε στο παιδί-αθλητή μας μετά από μια νίκη ή ήττα σε αγώνα; Τι πραγματικά λέμε και δεν λέμε πίσω από τις λέξεις και τι φανερώνει η γλώσσα του σώματος; Ξανακοίταξε τα λόγια του αθλητή λίγο πριν και σκέψου αν έχεις συμπεριφερθεί έτσι κάποια στιγμή μετά από αγώνα ή προπόνηση. Κατά ένα μεγάλο μέρος αυτή η συμπεριφορά μας που μπορεί να φτάνει και σε υπερβολές συνδέεται και επηρεάζεται από τις προσδοκίες που έχουμε για το παιδί μας και ίσως και για τον εαυτό μας [όπως, ανεκπλήρωτα αθλητικά όνειρα].
«Και αν δε κερδίσω στον αγώνα .. θα συνεχίσεις να με αγαπάς;» είναι μια φράση που έχω ακούσει από αθλητές, ίσως να την έχεις ακούσει και εσύ από το παιδί-αθλητή σου ή να σου τη λέει ‘σιωπηλά’ με τη συμπεριφορά του.
Πώς να είσαι πιο αποτελεσματικός γονέας για το παιδί-αθλητή σου
Τα παιδιά έχουν ανάγκη αποδοχής ιδίως όταν συμμετέχουν στον αθλητισμό.
Είναι βοηθητικό να διαχωρίζεις τις δικές σου προσδοκίες απο αυτές του παιδιού-αθλητή: ρώτησε τον αθλητή ποιος είναι ο δικός του λόγος συμμετοχής και ο στόχος του. Αν πιάνεις τον εαυτό σου να ενοχλείται που αυτά δεν ταυτίζονται με τα δικά σου ψάξε λίγο περισσότερο μέσα σου να βρεις για ποιο λόγο επιμένεις να δει το παιδί-αθλητής σου τη συμμετοχή του μέσα από τα δικά σου μάτια.
Είσαι καλός ακροατής και υποστηρικτής του παιδιού-αθλητή:άκου τα συναισθήματα του μετά τον αγώνα χωρίς να προσπαθείς να μειώσεις τη δυσφορία του για το αποτέλεσμα με φράσεις όπως «δεν έγινε και τίποτα, ένας αγώνας ήταν» ή «πήγες πολύ καλά, ήσουν πολύ καλός». Καθώς οι λέξεις είναι σημαντικές, σύμφωνα με το NLP [Νευρογλωσσικό Προγραμματισμό], μπορείς να επιλέξεις φράσεις όπως «Χαίρομαι για την προσπάθεια σου» ή «Καταλαβαίνω ότι σε στεναχώρησε, πες μου πώς το ένιωσες». Είναι προτιμότερο να είσαι ειλικρινής καθώς το παιδί γνωρίζει καλά πώς τα πήγε και να ακούς τι έχει να σου πει χωρίς να βιάζεσαι να απαντήσεις.
Να θυμάσαι οτι το παιδί-αθλητής δεν είναι η απόδοση του: δείξε στο παιδί αγάπη χωρίς όρους [unconditionallove] τόσο με λόγια όσο και με τη γλώσσα του σώματος ώστε να νιώθει αποδοχή και να ενισχύεται η αυτοεκτίμηση του και όχι αγάπη με ανταλλάγματα [όπως, ‘τώρα που κέρδισες έχει δώρο’ ή θετικά σχόλια μόνο μετά από νίκη].
Περάσεις το μήνυμα ότι η ήττα είναι μια ευκαιρία να μάθει καλύτερα τον εαυτό του και να βελτιωθεί:Αν δεν υπήρχε ήττα η νίκη δεν θα είχε την ίδια γλύκα.
Χειροκροτάς όλη την ομάδα όχι μόνο το δικό σου παιδί-αθλητή
Αποφεύγεις να φωνάζεις και να δίνεις οδηγίες κατά τη διάρκεια του αγώνα ή της προπόνησης: Το παιδί χρειάζεται το γονέα του, κράτα αυτό το ρόλο, άλλωστε προπονητή έχει. Οι οδηγίες εμποδίζουν παρά βοηθάνε τον αθλητή καθώς τον αποσυντονίζουν, τον μπερδεύουν ιδίως όταν έρχονται σε αντίθεση με όσα έχει προτείνει ο προπονητής και επηρεάζουν αρνητικά την αυτοπεποίθηση του.
Συγκρίνεις το παιδί-αθλητή σου με άλλους αθλητές συζητάς με λεπτομέρειες και να κάνειςκριτική αμέσως μετά τον αγώνα: μετά τον αγώνα είναι η πιο ακατάλληλη στιγμή για συζήτηση καθώς η ένταση είναι ακόμη σε υψηλά επίπεδα. Άφησε τον αθλητή να σου μιλήσει για τον αγώνα όταν εκείνος το επιθυμεί. Οι αθλητές αναφέρουν ότι η πιο ενοχλητική στιγμή είναι αυτή μέσα στο αυτοκίνητο, μετά τον αγώνα, οδεύοντας προς το σπίτι που ο γονέας [συνήθως ο μπαμπάς, όπως αναφέρουν] αναλύει με κάθε λεπτομέρεια τις φάσεις του αγώνα και τα λάθη τους. Αξιοποίησε εκείνη την ώρα για άλλες κουβέντες και για ενίσχυση του δεσμού σας παρά για κριτική, το ρόλο αυτό τον έχει ο προπονητής και μην ξεχνάς ότι ο αθλητής είναι ο πρώτος που ξέρει τα λάθη του».
«It is easier to build up a child than to repair an adult .. Choose your words wisely»
